Obezite Cerrahisi ve Safra Taşı ilişkisi
OBEZİTE CERRAHİSİ VE SAFRA TAŞI İLİŞKİSİ
Gerek bariatrik cerrahi, gerekse de cerrahi olmadan hızlı kilo verme durumları kolesterol safra taşı hastalığı için önemli bir risk faktörüdür. Obezite cerrahisi geçiren hastaların yaklaşık %30’unda safra taşı gelişme riski vardır. Bunların da yaklaşık %10 civarı şikayet oluşturmakta ve kolesistektomi cerrahi işlemi gerekebilmektedir. Diğer bir deyişle; hızlı kilo verimi safra taşı gelişim riskini arttırmaktadır. Obezite cerrahisi sonrası 10 hastadan birinde kolesistektomi gerekebilmektedir. Ancak ameliyat öncesi hangi hastada bu risk durumunun gelişeceğini öngörmek tam olarak mümkün değildir. Yaş, cinsiyet, dislipidemi, ciddi karaciğer yağlanması varlığı, genetik yatkınlık ve insülin direnci varlığı gibi durumlar safra taşı riskini arttırmaktadır. Obezite cerrahisi geçirecek hastaların yaklaşık %10-20’sinde zaten safra taşı da vardır. Obezite cerrahisi ile beraber safra taşı için kolesistektomi de aynı ameliyat seansında yapılabilmektedir. Safra ameliyatı obezite cerrahisinden belirli bir süre geçtikten ve kilo verimi stabilleştikten sonra da yapılabilir. Semptomatikse yani şikayet oluşturuyorsa, tercihan aynı seansta yapma yönünde eğilim söz konusudur. O yüzden obezite cerrahisi öncesi tüm hastalarda abdominal ultrasonografi ile böyle bir durumun varlığı araştırılmalıdır.
Safra taşı oluşumunu azaltan birtakım ilaçlar kullanımdadır. UDCA (ursodeoksikolik asid) tedavisi ve bazı lipid düşürücü ilaçlar (statinler) bariatrik cerrahi sonrası safra taşı oluşum riskini azaltabilmektedir. Bu amaçla UDCA 500 mg 12 ay boyunca günde 1 kez kullanımı ile taş oluşumu azaltılabilmektedir. Bu tedavi ile kolesistektomi ihtiyacının %7’lerden %2’lere düşebileceği bildirilmektedir. Yüksek Beden Kitle İndeksi, dislipidemi, ailede safra taşı öyküsü varlığı gibi durumlarda safra taşı gelişme riski artmaktadır.
Sonuç olarak; hızlı kilo verimi ile safra taşı riski artmaktadır. Daha önce şikayet oluşturmayan zaten var olan taşlar cerrahi sonrası sıkıntı yaratabilmektedir. Laparoskopik kolesistektominin zamanlaması konusu halen net değildir. Kişiye göre ve semptomlara göre karar vermek gerekmektedir. Kolesistektomiyi obezite cerrahisinden 2-3 ay sonra gerçekleştirmeyi planlamak da bir seçenek olabilir. Obezite cerrahisi sonrası safra taşı gelişim riskini azaltan UDCA ve statinler gibi koruyucu tedavilerin rutin olarak kullanımı yaygındır. Hastaya ve risk faktörlerine göre planlama yapılmalıdır.

Yorumlar